Marijke Gordijn is onderzoekster aan de Rijksuniversiteit Groningen en onderneemster. Met haar bedrijf Chrono@Work zet ze kennis uit het veld van de chronobiologie op de markt. Ze vertelt waarom de zomertijd zou moeten worden afgeschaft.

Chronobiologie heeft in de jaren ’60 haar naam gekregen. In Duitsland werd onderzoek gedaan in een bunker, een ruimte zonder informatie over tijd om te kijken of mensen zonder invloed van tijd van de dag of de natuurlijke licht – donker cyclus een intern dag- en nachtritme zouden hebben. Van binnenuit gestuurd. Dat bleek zo te zijn en de chronobiologie was geboren.

Voor die tijd, in de achttiende eeuw, had Linnaeus trouwens al de bloemenklok ontwikkeld: een klok met planten waarvan de bloemen op verschillende tijden van de dag “ontwaakten”. Maar sinds de jaren ’60 is het vakgebied benoemd en gegroeid.

Colin Pittendrigh en Jürgen Asschof waren de pioniers van het veld. Onze emeritus hoogleraar Prof. Serge Daan heeft met beiden samengewerkt. Maar behalve een zwaargewicht onderzoeker als Serge Daan, hebben we in Groningen ook een uniek palet aan onderzoekers. Van fundamenteel onderzoek op moleculair niveau, en wiskundige modellen tot onderzoek naar toepassingen voor lichttherapie en ploegendiensten. Dat maakt Groningen een uniek en belangrijk centrum van Chronobiologisch onderzoek. We hebben een boel en brede kennis in huis.

Het wereldje van de humane chronobiologie is overigens niet heel erg groot. In Europa zijn er misschien 10 instituten die zich ermee bezig houden. De meeste mensen uit het veld ken je dan ook wel.

Zomertijd afschaffen

Iedereen is een expert op het gebied van slapen. Dat maakt dit zo’n leuk vakgebied. We geven dan ook vaak publiekslezingen. Een onderwerp dat de laatste tijd veel besproken wordt is de zin en onzin van zomertijd.

Zomertijd is voor de eerste wereldoorlog al ingevoerd. Tijdens de bezetting in ’40-’45 was het verdwenen, maar hadden we in Nederland verschillende tijdzones. Soms met maar een kwartier verschil.

Ten tijde van de oliecrisis in de jaren ‘70 is zomertijd opnieuw ingevoerd om energie te besparen. Maar wintertijd is onze “gewone” tijd. Die het beste past bij onze biologische klok.

Onze biologische klok duurt eigenlijk iets meer dan 24 uur. Als je er niets aan doet begin je steeds meer uit de pas te lopen. Om dat te voorkomen heb je licht in de ochtend nodig. Dat het door de zomertijd ’s avonds langer licht is, maakt dat je je klok verzet naar een later tijdstip. Krijg je veel van dat avondlicht , dan val je later in slaap en komen de meeste mensen uiteindelijk slaap tekort.

Wat mij betreft mogen ze de zomertijd dan ook afschaffen.

Gek genoeg wordt er ook van gesproken om juist de wintertijd af te schaffen. Als we de zomertijd in de winter zouden hebben zou dit ervoor zorgen dat we helemaal het licht missen op het moment dat we het juist nodig hebben: de ochtend. Dan word je nog later dan je al bent en ontstaat er een grotere discrepantie tussen je interne klok en de buitenwereld. Dat is op lange termijn ongezond.

Ploegendiensten

Binnen het bedrijf Chrono@Work helpen we onder andere bedrijven die met ploegendiensten werken. In praktijk blijken er erg veel mensen te zijn die moeite krijgen met het werken op tijden buiten hun interne klok. Daar kun je gedeeltelijk wat aan doen. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de verlichting. Maar ook powernaps zijn een oplossing. Dat hebben we bij de politie in Drenthe onderzocht.
Wonen aan het bos

Zelf woon ik niet ver van Groningen; in Vries, in de kop van Drenthe. Daar kan ik zo vanuit mijn achtertuin het bos in lopen. Een lekker plekje. Ik heb als student wel een jaar in Duitsland gewerkt en ook de afgelopen jaren heb ik wel eens de overweging gehad om een tijdje naar het buitenland te gaan, maar zowel mijn werk als mijn privé leven heeft me daar tot nog toe van weerhouden.

Bron: http://www.cityoftalent.nl/content/groningen/talentenblog/kan-de-zomertijd-niet-beter-afgeschaft-worden