De relatie tussen slaap en de voorafgaande lichtblootstelling: een polysomnografie veldstudie met mensen

Marijke Gordijn is co-auteur van een studie gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift ‘Sleep’.

Doel van het onderzoek: Bepalen van het effect van de blootstelling aan licht op de karakteristieken van de daaropvolgende slaap onder veldomstandigheden.

Methoden: Twintig gezonde deelnemers waren voorzien van een ambulante polysomnografie (PSG) en pols actigrafie voor de beoordeling van lichtblootstelling, rust en activiteit en slaapkwaliteit, -timing en -architectuur. Dim licht melatonine- onset (DLMO), bepaald in speekselmonsters, werd gebruikt voor het bepalen van de endogene circadiane fase.

Resultaten: Latere circadiane klokfase was geassocieerd met lagere lichtintensiteit (R²=0.34, χ²(1)=7.19, p <0.01), latere lichtblootstelling (kwadratisch, gecontroleerd voor daglengte, R²=0.47, χ²(3)=32.38, p <0.0001) en met later slaaptiming (R²=0.71, χ²(1)=20.39, p<0.0001). Degenen met de latere eerste lichtblootstelling aan meer dan 10 lux werden vaker wakker tijdens de daaropvolgende slaap (gecontroleerd voor daglengte, R²=0.36, χ²(2)=8.66, p<0.05). Degenen met latere blootstelling aan licht hadden vervolgens een kortere latentie voor de eerste REM-slaap (R²=0.21, χ²(1)=5.77, p<0.05).Degenen die aan minder licht waren blootgesteld hadden een hoger percentage REM-slaap (R²=0.43, χ²(2)=13.90, p<0.001) afhankelijk van de klokfase. Slow wave sleep accumulatie bleek groter te zijn na voorafgaande blootstelling aan hoge maximale intensiteit en vroege eerste lichtblootstelling (p<0.05).

Conclusies: Er is een relatie tussen de voorafgaande lichtblootstelling en de kwaliteit en architectuur van de slaap. Wij postuleren dat de duur en de intensiteit van de lichtblootstelling niet alleen circadiane aspecten van slaap moduleren, maar ook de homeostatische slaapdruk. Deze nieuwe bevindingen met ambulante PSG zijn de eerste die de directe relatie tussen licht en de opvolgende slaap benadrukken, waarbij kennis van de homeostatische en circadiane regulatie van slaap door licht wordt gecombineerd. Bevestiging van deze hypothese door interventieonderzoeken kan het huidige begrip veranderen van slaapregulatie en de relatie tot eerdere blootstelling aan licht.